Boyumuz çok faktörden etkilenen bir biyolojik özelliğimizdir.
Büyüme
Büyüme bir çocuğun sağlıklı olduğunun en önemli göstergesidir.
Sağlıklı büyümek için;
Yeterli besin alımı,
Normal bir hormonal durum ile birlikte,
Yeterli sevgi ortamı olmalıdır.
Normal büyüme çocuğun yaşına ve cinsine uygun büyüme eğrisindeki ağırlık ve boy değerlerinde büyüme göstermesidir. Her toplumun büyüme standartları farklıdır ve büyüme o topluma özel normal büyüme grafikleri ile değerlendirilir. Büyümede en hızlı dönem, doğumdan itibaren bir yaşına kadar geçen dönemdir. İlk bir yılda bebeğin boyu 24 cm kadar uzar. 1-2 yaş arası ortalama 12 cm artış olur. İlerleyen yıllarda 5-6 cm’e kadar düşer.
Büyüme ergenlik yaşlarına gelindiğinde;
Kızlarda 15-20 cm
Erkeklerde ise 20-25 cm kadar uzar
Hangi yaşta olursa olsun, boy uzunluğunun değerlendirilmesinde kullanılan ölçü, o andaki boyun hangi büyüme eğrisi diliminde olduğu ve büyüme hızıdır.
Boy kısalığı varsa detaylı araştırılmalı
Büyümeyi kalıtım, hormonlar ve çevresel faktörler etkiler. Doğumdan önce anne karnında bebek için ideal şartlar sağlanmışsa çocuk normal kilo ve boya sahip olacaktır. Ancak annenin hamileliği sırasında sigara içmesi, alkol kullanımı veya geçirdiği bazı bulaşıcı hastalıklar anne karnındaki bebeğin büyüme ve gelişmesini olumsuz etkiler. Düşük doğum ağırlığı (2500 gram altı) olan çocukların dörtte birinde büyüme geriliği gözlenebilir.
Doğum kilosu düştükçe bu risk artar. Örneğin 1500 gram altı doğan çocuklarda risk daha fazladır. Bu çocuklar eğer 4 yaşına kadar akranlarını yakalayamazlarsa, büyüme geriliği tedavisine ihtiyaç duyarlar. Beslenme hayatın özellikle ilk 3 yılında büyümeyi desteklemesi bakımından çok önemlidir. Depoların dolması hormonal salınımın düzenli olmasına yol açar, dolayısıyla bebeklerin ideal kilolarında olmaları istenir.
Çocukluk döneminin kronik hastalıkları ve kullanılan bazı ilaçlar büyümeyi olumsuz etkiler. Örneğin kortizol kullanımı, kronik kansızlık, uzun süre astım, romatizmal hastalıklar, kalp hastalıkları gibi Boy kısalığının sebeplerinden biri de büyüme hormonu eksikliğidir.
Büyüme Geriliği veya Boy Kısalığı Nedir, Nasıl Saptanır?
Boy Kısalığının en sık nedenleri arasında genetik boy kısalığı ve yapısal gecikmeye bağlı oluşan boy kısalığı oluşturur. Bunların dışında;
Çocuğun Kıyafetleri Küçülmüyorsa Dikkat!
Çocuğun çıplak ayakla ölçülen boyu, kendi yaşıtlarıyla karşılaştırılır. Eğrilerin alt dilimlerinde olan çocuklarda, büyüme sorunu yönünden dikkatli olmak gerekir. Yıllık boy artımı yaşa göre normalden az ise büyüme hızı yetersizdir, boy artışının yılda ortalama 5 cm den az olmaması gerekir. Aileler çocuğun boyunun uzayıp uzamadığını kıyafetlerinden anlayabilirler. Kıyafetleri küçülmeyen çocuklarda büyüme sorunu araştırılmalıdır. Bazen aileler, anne ve babanın boyunu örnek gösterip, çocuğunun boyunun da kısa olacağını kabullenerek tetkiklerden kaçınıyor. Oysa ki, boy uzunluğu önemli oranda kalıtsal olsa da kısa boyluların çocukları kısa olur diye bir kural yoktur.
Spor
Spor her yaşta sağlıklı yaşam için son derece önemlidir. Genetik potansiyele ulaşmada özellikle basketbol gibi gerdirici egzersizler yararlıdır. Egzersizin büyüme hormonu salgısını artırdığı bilinmektedir.
Çocuklarda Nelere Dikkat Edilmeli? Ne zaman doktora başvurmalı?
Büyüme hormonunun boy artışını doğrudan etkileyen bir hormondur. Büyüme hormonu vererek çocuklarda boy uzatma yöntemini gelecek yazımızda ayrıntılı yazacağım..
Bu makale 12.11.2019 10:28:36 tarihinde eklenmiş ve toplam
kere okunmuştur.
2025© Bu sitenin tüm hakları saklıdır.