Günümüzde hızla ilerleyen teknoloji ile birlikte, öngörülebilir bir gelecekte hayatımızın büyük bir kısmında etkili olacak yapay zekâ teknolojileri sağlık alanında da büyük bir değişim yaratacak gibi görünmekte.

Yapay zekâ teknolojisi, İnsanı insan yapan kognitif (düşünsel) becerilerin öğretilerek yazılımsal olarak tekrarlanması ve bunun dış etkenlerden bağımsız bir biçimde geliştirmesine olanak sağlanması üzerine kurulu. Sağlık hizmetleri sunumunda yapılan işlemlerin dijital ortama kaydedilerek toplandığı bir çağdayız. Artan bu sağlık verileri ve gelişen analiz teknikleri ile uygulamakta olduğumuz kimi yaklaşımları değiştireceğimizi düşündürmekte.

Yapay zekadaki hızlı yükseliş ile eldeki büyük veri (big data) birleştiğinde karşımıza otomatize olmuş tanısal sistemler, hasta temelli tedavilerin daha kolay bir biçimde uygulanması ve sınırlı kaynaklar ile maksimum etkinlikte çalışma gibi olanaklar çıkmakta. 

Örneğin Corti adlı bir yazılım, sağlık görevlileri arandığı sırada arayanı ve arka plan seslerini dinleyerek "olası bir kalp krizi" vakasını tahmin etmeye çalışmakta. Sonuçlar hiç de azımsanmayacak boyutta. Kopenhag’da 170 bin çağrıya telefon desteği veren sağlık görevlilerinin olası bir kalp krizini tanıma oranı %73 iken bu yazılımın başarısı %95. Bu yazılımsal desteğin önümüzdeki yıllarda diğer Avrupa ülkelerinde de kullanılması planlanmakta.

Bir diğer önemli örnek ise biz acil hekimlerini oldukça yakından ilgilendirmekte. Hayatı tehdit eden olaylar içerisinde bulunan hiperkalemi tanısını kan almadan –tahmin edebileceğiniz gibi- evdeyken dahi tespit edebileceğiniz bir sistem hayata geçmekte. KardiaMobile isimli sistem bir aparat ile telefon, tablet gibi cihazlarla çalışmakta. 

Kullanılan yapay zekâ ile her yerde EKG çekebilen bu cihaz aynı zamanda oldukça hassas bir monitör. Kan potasyum seviyesinin değişimi ile meydana gelen kalp ritim bozukluklarını hızlı ve etkili saptaması nedeniyle bu yazılım Amerika’da ilaç ve tıbbi cihazlar için onay kurumu olan FDA tarafından hızlı bir şekilde onay alarak "tıbbi cihaz" kategorisinde satışa sunuldu. Özellikle kronik böbrek yetersizliği hastalarında hayati öneme sahip potasyum düzeyinin yakın takibi için büyük bir gelişme.

Birinci basamak sağlık hizmetleri, toplum sağlığının sağlanması ve hastalıkların henüz ortada yokken önleyici araç ve uygulamalar ile engellenmesi için en önemli basamak. Amerika gibi sağlık hizmetinin tamamen özelleştirilmiş olması nedeniyle toplumun büyük bir kısmı doktora başvuramamakta. Ülkemiz özelinde durum farklı da olsa, insanlar kolayca tanınabilecek bazı sorunları için ya sağlık hizmeti alamamakta ya da doğru alana başvurmamakta. 

Babylon Health ise tam olarak bu boşluğu tamamlamaya çalışmakta. Bir hekimin görüşünü yansıtmasa da bu yazılımın sorduğu sorulara vereceğiniz cevaplar ile kullanıcının olası tanılarını ve bu şikâyeti için sizin neler yapabileceğini göstermekte.

Elbette bu uygulamalar ve temel alınan veriler henüz belirli bölge ya da grupları kapsadığı için tüm dünyanın aynı etkinlikte bu sistemleri kullanabilmesi mümkün değil. Özellikle, hastaneler özelinde düşünecek olursak, elektronik kayıt sistemlerinin ortak bir yapıda olmaması işi oldukça zorlaştırmakta. Ancak artan yapay zekâ modellemeleri, uygulamaları ve gelişen elektronik kayıt sistemleri ile yakın zamanda sağlık alanında büyük değişimler yaşamamız işten bile değil.