Pek çoğumuzun farkında bile olmadan yaptığı bir alışkanlık: Parmak çıtlatmak! Kimimiz rahatlama hissi için, kimimiz ise bir tik olarak sürekli parmak eklemlerimizi çıtlatıyoruz. Peki, bu alışkanlık eklemlerimize zarar veriyor mu? Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Gökhan Meriç, parmak ve eklem çıtlatmayla ilgili yaygın inançları açıklığıa kavuşturdu.

Eklemleriniz Aşınmaz Ama Dikkatli Olun

Prof. Dr. Gökhan Meriç'e göre, halk arasında yaygın olan "Parmak çıtlatmak eklemlere zarar verir, kireçlenmeye neden olur" inanışı tam olarak doğru değil. ABD'de 2017'de yapılan bir çalışma, toplumun %25-45'inin parmak veya diğer eklemlerini çıtlattığını gösteriyor. Meriç, "Parmak eklemlerinizi çıtlatmanız eklemlerinizin aşınmasına neden olmaz. Ancak bu hareket bir tik haline dönüşürse veya çıtlatma esnasında ağrı hissediyorsanız, işler değişir" diyor.

Her ne kadar eklemlere büyük bir zarar vermese de, parmak çıtlatmanın bazı yan etkileri olabilir. Prof. Dr. Meriç, "Eklemlerimizin içindeki eklem sıvısında oksijen, nitrojen ve karbondioksit gibi gazlar bulunur. Parmak çıtlatma hareketiyle eklem yüzeyleri birbirinden uzaklaşır ve burada biriken gaz kabarcıkları patlar. Bu da o tanıdık sesi ortaya çıkarır" diyerek olayı açıklıyor. Ancak, eğer parmak çıtlatma tik halini almışsa, zamanla bağlarda gevşeme meydana gelebilir ve elin tutma gücü azalabilir.

Bırakmak İstiyorsanız Daha Fazla Hareket Edin

Bu alışkanlıktan kurtulmanın yolları da var! Meriç, "Eğer parmak çıtlatmayı bırakmak istiyorsanız, öncelikle ne zaman ve neden bunu yaptığınızı fark etmelisiniz. Bazen uzun süre hareketsiz kalmak eklemleri sertleştirir ve refleks olarak çıtlatmaya yönelirsiniz. Bu durumda, hareketsiz kalmaktan kaçınmak ve düzenli hareket etmek önemli" diyor. Masa başında çalışıyorsanız en az yarım saatte bir kalkıp hareket etmeniz faydalı olabilir.

Ayrıca, nazik germeler ve esneme hareketleri eklemlerin kayganlığını artırır. Meriç, "Egzersiz yapmak da bu alışkanlığı azaltabilir. Yaşınıza ve yaşam tarzınıza uygun aktiviteler seçerek vücudunuzu hareket ettirin. Haftada en az 2-3 gün, 30-45 dakikalık fiziksel aktiviteler planlayın" önerisinde bulunuyor.

Ağrı, Şişlik ve Hareket Kaybı Varsa Doktora Görün

Peki, ne zaman doktora gitmek gerekir? Prof. Dr. Meriç, "Eğer parmak çıtlatmayla birlikte ağrı, şişlik veya hareket kısıtlanması gibi sorunlar yaşıyorsanız, bu durum eklem kireçlenmesi veya romatizmal bir hastalığın belirtisi olabilir. Mutlaka bir uzmana başvurmalı ve altta yatan neden araştırılmalı" diyerek uyarıyor.

Sonuç olarak, parmak çıtlatmak büyük bir sorun değil ama bu alışkanlığın çok sık hale gelmesi ya da ağrı eşlik etmesi durumunda dikkatli olmak gerekiyor. Siz de bu alışkanlıktan vazgeçmek istiyorsanız, biraz daha fazla hareket etmeye başlayabilirsiniz!