Depresyon ve Anksiyete Denilince Sadece Yetişkinler Aklınıza Gelmesin 

Her Çocuk Özeldir. 

Bir çocuk doğduğu anda, bir anne ve bir baba doğmuş olur.

Unutmayalım! Çocuklar önce dinleyerek anlar ve sonra da konuşmaya başlar.

Depresyon, etkinliklerden ve daha önce kişiye zevk veren durumlardan artık eskisi gibi zevk alamamama ve bunlara karşı ilginin kaybolmasıyla kendini gösteren, çökkünlük, karamsarlık yanında keder ve elem duygularının yoğun ve sürekli hissedilmesi ile giden ruhsal bir hastalıktır. Aynı zamanda işlevlerde yavaşlama, güçte, özgüven ve özsaygıda azalma gibi belirtilerde eşlik eder.

Anksiyete bozukluğu, anksiyete engelleyici durumlar arz ettiğinde oluşur. Öncelikle anksiyete bozukluğunun ne olduğunu anlamak için anksiyetenin tanımını yapmak gerekir. Anksiyete, hemen hemen herkes tarafından yaygın olarak yaşanması muhtemel insani bir duygudur. Kişi, bedensel ve ruhsal varlığını tehdit eden olası ya da gerçek bir tehdit algılaması yaşar. Bunun sonucunda yaşadığı huzursuzluk, korku ve kaygıya neden olur. Yaşamı tehdit eden gerçek tehlike karşısında hissedilen duygu korku iken; kaynağı belli olmayan, ortada hiçbir somut tehlike olmamasına karşın kişinin yaşadığı huzursuzluk, tedirginlik hali ise kaygı (anksiyete) olarak adlandırılmaktadır..

Günümüzde çok yaygın görülen depresyona sadece yetişkinlerde rastlanmaz, çocuklarda ve bebeklerde de görülebilir.

Çocuklarda depresyon görülme oranı yaklaşık yüzde 3-5 arasındayken, ergenlerde bu oran yaklaşık yüzde 4-8’e kadar çıkar. Depresyon belirtileri cinsiyete göre değişebilir. Araştırmalara göre kız çocukları, sorunlara karşı tepkisini, dışarı vurmaktan çok içine atıyor. İşte bu tepki nedeniyle erkeklere göre depresif belirtiler gösterme ihtimalleri de artıyor. Stres altında bulunan, dikkat eksikliği, öğrenme veya davranış bozukluğu olan çocukların depresyon yaşama riski de daha yüksektir. Çocuklarda depresyon geçirme olasılığını artıran nedenler ise: Ailede depresyon geçiren bireylerin olması, aile içi problemler, anne-baba arasında sürekli çatışmalar, kişiler arası ilişkilerdeki problemler, terkedilme korkusu ve kayıplar…

Çocuklarda anksiyete ve depresyon, genellikle yetişkinlerde gördüğümüz belirtilerin birçoğunu içerir. Anksiyete, genellikle gelecekle ilgili endişeleri fazla olduğunda kendini gösterir.

Depresyon ise genellikle duygu durum, enerji seviyeleri ve ilgi kaybı gibi belirtilerle ortaya çıkar.

Çocuklarda Anksiyete Neden Artar?

Sürekli endişeli olma hali çocuklarda anksiyete ulaşmasına sebep olur. Yalnızlık, başaramama korkusu yada bu konuda sürekli eleştiri … vb. gibi sebepler çocukların anksiyete seviyesinde ciddi düzeyde artışa sebep olabilir. 

Karın ağrısı, baş ağrısı, uyku sorunları… gibi durumlar ile karşılaştığında ailelerin harekete geçmesi gerekir. 

Çocuklarda Depresyon Hali Nedir?

Farklı sebeplerden dolayı çocuklar depresyona girebilir. Ailelerin bu konuda çok iyi gözlem yapması gerekir. 

Çocuklardaki depresyon belirtileri yetişkinlerden farklı olabilir

Çocuklarda görülen depresyon belirtileri yetişkinlerdekine benzer olabildiği gibi, bazen çocukların yaşadığı depresyon, kendini farklı şekillerde de belli edebilir. 

Çocuklarda sık görülen depresyon belirtileri;

• Sık sık üzüntülü olma hali ve ağlama,
• Uyku bozuklukları ve yeme alışkanlıklarında değişim,
• Sevdiği aktivitelere ilgisizlik, zevk almama,
• Enerji eksikliği,
• Kendini soyutlama, iletişimsizlik,
• Öz saygı eksikliği, suçluluk duygusu,
• Öfke, yıkıcı hareketler, saldırganlık,
• Konsantrasyonda düşüş, okulda başarısızlık,
• Baş ağrısı, karın ağrısı gibi bedensel şikayetler,
• Kendine zarar verme düşünceleri… vb. gibi durumlar ile karşılaştığında ailelerin uzamalar ile görüşmek için hemen harekete geçmesi gerekir. Bu durumda okullardaki psikolojik rehberlik ve danışmanlık birimleri ilk başvurulması gereken yerlerin başından gelir. 

Farklı durumlar çocuklarda depresyona kaynaklık edebilir. 

Örneğin;

Genetik Faktörler: Ailede anksiyete veya depresyon öyküsü.

Çevresel Etkiler: Travmatik olaylar, aile sorunları, okul stresi.

1. Doğal afetler sonrası süreçler,
2. Aile içi şiddet, boşanmalar, yas süreçleri,
3. Öğrenme güçlükleri, beli alanlara karşı ilgisizlik veya o alana karşı ön yargılardan dolayı oluşan oluşan fobik bir durum, öğreticinin tutum ve davranışları.

Biyolojik Faktörler: Beyin kimyasındaki dengesizlikler.

Başlangıç düzeyinde aileler durumu küçümsemeden ciddi adımlar atmalıdır. Aynı zamanda okullarda bu konuda gerekli eğitim çalışmaları öncelenmelidir. 

1. Aile Katılımı: Rehberlik ve danışmanlık birimleri ile birlikte aile üyelerinin destekleyici bir rol oynaması önemlidir.
2. Eğitim: Ailelere ve öğretmenlere çocukların duygusal sağlığı konusunda eğitim verilmelidir.

Çocuğumuz İçin Neler Yapmalıyız ?

• Sağlıklı İletişim: Aile içinde açık ve sağlıklı iletişim kurulmalıdır.
• Stres Yönetimi: Çocuklara stresle başa çıkma becerileri öğretilmelidir.
• Destek Sistemleri: Okulda ve ailede destek sistemleri oluşturulmalıdır.

Çocuklarda anksiyete ve depresyonla baş etmek, uzman rehberliğinde ve çocuğun duygusal ihtiyaçlarına odaklanarak mümkündür. Her durum benzersizdir, bu nedenle profesyonel yardım önemlidir. 

Eğer çocuğunuz bu durumlarla ilgili ciddi sorun yaşıyorsa tedavi ve destek için alanında uzman Psikoterapistlerden gerekli destek almaya çalışınız.