Tıp fakültelerinde görev yapan akademisyenlere ödenen ücretlerin devlet hastanelerinde çalışan doktorlardan daha düşük olması, uzun süredir hem akademik camiada hem de sağlık sektöründe tartışılan bir konudur. Bu durum, mesleki tatmin, bilimsel çalışmaların sürdürülebilirliği ve sağlık hizmetlerinin kalitesi üzerinde önemli etkilere sahiptir. Peki, bu farkın arkasında yatan sebepler nelerdir?

1. Farklı Finansman Kaynakları ve Maaş Politikaları

Tıp fakültelerinde çalışan akademisyenler, genellikle devlet üniversitelerinin personeli olarak çalışırlar ve maaşları YÖK bütçesinden karşılanır, YÖK bütçesi de Milli Eğitim Bakanlığı Bütçesinden karşılanır. Devlet hastanelerinde çalışan doktorlar ise Sağlık Bakanlığına bağlı olarak görev yapar ve bütçesi Sağlık Bakanlığı Bütçesinden karşılanır

2. Eğitim ve Araştırma Faaliyetlerinin Maddi Karşılığının Düşük Olması

Tıp fakültelerinde çalışan akademisyenler, öğrencilere eğitim vermenin yanı sıra, bilimsel araştırmalar yürütmek ve yayın yapmak gibi akademik sorumluluklar üstlenirler. Ancak, bu akademik faaliyetlerin doğrudan bir gelir getirisi yoktur. Bilimsel yayınlar, projeler ve araştırmalar, uzun vadede akademik unvan ve itibar kazandırsa da, kısa vadede maddi bir katkı sağlamaz. Buna karşılık, devlet hastanelerinde çalışan doktorlar, hastalarına uyguladıkları tedaviler ve gerçekleştirdikleri tıbbi işlemler üzerinden doğrudan gelir elde ederler.

3. Akademik Kariyerin Uzun ve Zorlu Yolu

Tıp fakültelerinde akademisyen olmak, uzun yıllar süren bir eğitim ve uzmanlık sürecinin ardından mümkün olur. Akademisyenler, tıp doktoru olduktan sonra, uzmanlık ve akademik kariyer basamaklarını tırmanırken, bu süreç boyunca daha düşük maaşlarla çalışmak zorunda kalırlar. Ayrıca, profesörlük gibi üst düzey akademik unvanlara ulaşmak yıllar süren bir emeği gerektirir. Buna karşılık, devlet hastanelerinde uzman doktor olan bir kişi, daha erken bir yaşta daha yüksek maaşlar alabilmektedir.

4. Akademik Teşviklerin Yetersizliği

Akademik dünyada maaş farkını kapatmaya yönelik çeşitli teşvikler bulunmakla birlikte, bunlar genellikle yetersiz kalmaktadır. Akademik teşvikler, yayın sayısı, atıf sayısı gibi akademik performansa dayalı olarak belirlenir. Ancak, bu teşviklerin miktarı, döner sermaye gibi sistemlerden elde edilen gelirlerle kıyaslandığında oldukça düşüktür. Ayrıca, teşvik sistemlerinin karmaşıklığı ve bürokratik engeller, bu kaynaklardan yararlanmayı zorlaştırmaktadır.

5. Sağlık Hizmetleri Talebi ve Hasta Yoğunluğu

Devlet hastanelerinde çalışan doktorlar, genellikle yoğun bir hasta trafiği ile karşı karşıyadır. Bu yoğunluk, hem hastane gelirlerini artırır hem de doktorların performansa dayalı ek gelir elde etmesine olanak sağlar. Buna karşın, tıp fakültelerinde çalışan akademisyenler, eğitim ve araştırma faaliyetlerine odaklandıkları için hasta kabul sayıları sınırlıdır. Dolayısıyla, hasta başına gelir elde etme imkanı daha sınırlıdır.

Sonuç olarak;

Tıp fakültelerinde çalışan akademisyenlerin ellerine geçen para devlet hastanelerinde çalışan doktorlara göre daha düşük olmasının birçok nedeni vardır. Bu durum, hem sağlık sisteminin hem de akademik dünyanın işleyişinden kaynaklanan yapısal bir sorundur. Ancak, bu maaş farkı, uzun vadede akademik kariyerin cazibesini azaltabilir ve bilimsel araştırmalara olan ilgiyi düşürebilir. Bu nedenle, akademisyenlerin maaşlarının iyileştirilmesi, bilimsel çalışmaların sürdürülebilirliği ve sağlık hizmetlerinin kalitesi açısından büyük önem taşımaktadır.

Düşünün bir kere;

Bir akademisyen 4 yıl boyunca bir doktoru yetişştiriyor, uzman olasını sağıyor. Uzman olduktan sonra atandığı yerde elinme geçen para kendisini uzman yapan hocasından yaklaşık 3 kat daha fazla oluyor. 

Sizce bu sistem daha ne kadar yürüyebilir.