Türkiye’de Sağlık Kongrelerinin Gerçek Yüzü: Bilimden Uzak, Kazanç Odaklı Bir Dönüşüm

Türkiye’de tıbbın gelişimi ve sağlık çalışanlarının mesleki gelişimi için kritik öneme sahip olan uzmanlık derneklerinin düzenlediği kongreler, ne yazık ki günümüzde ticari çıkarların gölgesinde kalmış durumda. Bilimsel tartışmaların yerini lüks tatil ve sponsorluk anlaşmaları alırken, bu kongreler, bir zamanlar tıbbın gelişimine katkı sunan etkinlikler olmaktan çok, kazanç kapısına dönüşmüş durumda.

Bir zamanlar tıp dünyasının en prestijli etkinliklerinden biri olan kongreler, bugün finansal çıkarlar ve ticari baskılarla şekillendiriliyor. Kongre katılım ücretleri, sıradan bir sağlık çalışanının maaşıyla neredeyse ulaşılabilir olmaktan çıkmışken, katılımcıların çoğu, bu etkinliklere katılabilmek için sponsor firmaların desteklerine muhtaç hale geliyor. Sağlık çalışanları, bilimsel bilgiye ulaşmak için şirketlerin maddi desteğine bel bağlamak zorunda kalırken, katılımcıların çoğu, bu kongrelerin ardında yatan ticari amaçların farkında bile değil.

Bu durumun en acı verici örneklerinden biri, son yıllarda estetik tıbbına yönelik patlayan ilgidir. Son dönemde özellikle estetik alanındaki firmaların sağladığı sponsorluklar, kongreleri adeta bir reklam platformuna dönüştürmüş durumda. Örneğin, Acil Tıp Uzmanları Derneği, “Medikal Estetik Uygulamalarında Komplikasyon Yönetimi Kongresi” ve “Acil Medikal Estetik Kursu” gibi etkinlikler düzenleyerek, tıbbi bilgi ve araştırmaların önüne geçerek tamamen ticari bir amaca hizmet etmeye başlamıştır. Burada sorgulanması gereken asıl nokta, bir acil tıp derneğinin, temel mesleki pratiğiyle doğrudan bağlantılı olmayan estetik tıbbı gibi bir alanda ne kadar bilimsel bir değer üretebileceğidir.

Bu tür etkinlikler, derneklerin asli bilimsel misyonlarını ihmal ettiğini ve sadece maddi çıkarları ön plana koyduğunu gözler önüne seriyor. Bilimsel kongrelerin amacı, yeni tedavi yöntemlerini tartışmak, yenilikçi araştırmaları paylaşmak ve sağlık alanındaki bilgi birikimini artırmaktır. Ancak, Türkiye’deki birçok dernek, etkinliklerini adeta turistik gezilere, sponsorların ürünlerini tanıtan reklamlara dönüştürmüştür. Kongre katılımcıları, tıbbi yenilikleri öğrenmek bir yana, daha çok tatil yapmayı ve sponsor firmaların tanıtımlarına katılmayı bekliyor.

Uzmanlık derneklerinin kongreleri artık sadece kazanç sağlama araçları olarak görülüyor. Birçok dernek, katılımcılardan yüksek ücretler alırken, bunun karşılığında bilimsel içerikten uzak, yüzeysel etkinlikler sunuyor. Bu etkinliklerde, katılımcılara sunulan bilimsel bilgi ne yazık ki firma ürünlerinin tanıtımıyla sınırlı kalıyor. Sağlık çalışanlarının bu tür etkinliklerden alabileceği fayda giderek azalırken, sponsor firmalar ise kendi ticari çıkarlarını güvence altına alıyor.

Asıl üzücü olan ise, bu çarpıklığın sağlık çalışanlarının eğitimine olan etkileridir. Birçok doktor, finansal destek almak için kongrelere katılmak zorunda kalıyor ve bunun sonucunda, mesleki gelişimlerine katkı sağlayacak gerçek bilimsel faaliyetlerden mahrum kalıyorlar. Oysa ki, sağlık profesyonellerinin eğitimi sadece kongrelerle sınırlı kalmamalıdır. Derneklerin asli görevlerinden biri, bilimsel bilgiyi artırmak, araştırma yapmayı teşvik etmek ve sağlık çalışanlarının gelişimini desteklemektir. Ancak Türkiye’deki birçok dernek, bu sorumluluğu görmezden gelerek, bilimsel faaliyetleri bir kenara bırakıp, ticaretin peşinden gitmektedir.

Sonuç olarak, Türkiye’deki sağlık kongrelerinin geldiği nokta, tıbbın ilerlemesine değil, ticari çıkarların büyümesine hizmet etmektedir. Uzmanlık derneklerinin kongre düzenleme anlayışının, bilimsel değerlerden uzaklaşarak, kazanç elde etme stratejilerine dönüşmesi, sağlık çalışanlarının eğitimini ve dolayısıyla toplum sağlığını olumsuz yönde etkilemektedir. Derneklerin, bu gidişatı durdurmak ve kongrelerini gerçek bilimsel amaçlarla yeniden yapılandırmak için acil önlemler alması gerekiyor. Aksi takdirde, tıp camiasının en prestijli etkinlikleri, sadece ticaretin ve çıkarların arenası olmaya devam edecektir.